Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży to organizacja z długimi tradycjami. Przed II wojną światową było częścią składową Akcji Katolickiej, dlatego też w celu poznania jego historii należy sięgnąć do dziejów tego dzieła. W latach 1930-32 biskupi powoływali Akcję Katolicką w diecezjach. Na krajowym zjeździe Akcji Katolickiej w Krakowie (1934 r.) postanowiono ujednolicić stowarzyszenia wchodzące w jej skład. Na wzór włoski utworzono 4 organizacje zwane kolumnami: Katolicki Związek Mężów (KZM), Katolicki Związek Kobiet (KZK), Katolicki Związek Młodzieży Męskiej (KZMM) i Katolicki Związek Młodzieży Żeńskiej (KZMŻ). W skład związków ogólnopolskich wchodziły odpowiadające im stowarzyszenia diecezjalne.
Dwie młodzieżowe kolumny Akcji Katolickiej (KSMM i KSMŻ) prowadziły własną działalność pod hasłem „Budujmy Polskę Chrystusową”. Niestety, wybuch II wojny światowej przerwał działalność Akcji Katolickiej w Polsce, ale jej członkowie wychowani w duchu miłości Boga i Ojczyzny nie wahali się w wielu wypadkach oddać własnego życia w jej obronie.
Władze komunistyczne po II wojnie światowej zabraniały wszelkiego niezależnego zrzeszania się. Jedynie KSMM dwóch archidiecezji: poznańskiej i krakowskiej
zdołały się zarejestrować. Mimo rozwiązania organizacji, spotkania KSM-owiczów odbywały się nadal, lecz nieoficjalnie. Członków KSMM i KSMŻ łatwo było też zauważyć w parafiach. Zawsze aktywni, odpowiedzialni, szanujący kapłanów, angażujący się w działalność apostolską. To w ich sercach idea KSM przetrwała do czasów, gdy Polska w 1989 r. odzyskała niepodległość.
Inicjatorem reaktywowania Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży był ks. prał. Antoni Sołtysik, proboszcz parafii św. Mikołaja w Krakowie, diecezjalny duszpasterz młodzieży. W 1990 r. odbyło się pierwsze spotkanie inicjujące KSM. Wzięło w nim udział kilkudziesięciu księży i młodzieży z całej Polski. Zadanie propagowania idei KSM-u podjęło czasopismo „Wzrastanie” redagowane przez ks. Z. Bochenka. Począwszy od diecezji na południu Polski – pierwsze oddziały powstały w archidiecezji krakowskiej – Stowarzyszenie zakładano coraz dalej. Konferencja Episkopatu Polski 10.10.1990r. wydała dekret powołujący do życia KSM jako organizację ogólnopolską, nadając jej osobowość prawną kościelną, a statut zatwierdziła 30.04.1993 r. KSM uzyskało także osobowość prawną rozporządzeniem Ministra – Szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 30.06.1993 r.
Ojciec Święty Jan Paweł II zaakceptował reaktywowanie KSM-u. W oficjalnym przemówieniu wygłoszonym do biskupów polskich z okazji wizyty „Ad limina Aposto-lorum” 12.01.1993r. powiedział m.in.: „Niezbędny środek formacji młodych stanowią organizacje i ruchy katolickie. Jest ich dzisiaj coraz więcej. Ze szczególnym zaś zadowoleniem powitałem Waszą -Drodzy Bracia – decyzję dotyczącą ponownego powołania do życia Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, które ma bogatą i piękną tradycję.” Do KSM-owiczów podczas ogólnopolskiej pielgrzymki do Rzymu skierował słowa uzasadniające istnienie KSM-u: „Nie wstydźcie się waszych ideałów – wręcz przeciwnie, głoście je i brońcie ich! Liczy na was Chrystus, liczy na was Pani Jasnogórska, liczy na was Kościół. Liczy na was i potrzebuje was Polska! Właśnie jako KSM.”
Dziś KSM istnieje prawie we wszystkich diecezjach, liczy ok. 20 tyś. członków zrzeszonych w ok. 1000 oddziałów parafialnych i kół środowiskowych. Opiekunem KSM z ramienia Episkopatu Polski jest ks. bp Henryk Tomasik z Siedlec. Asystentem generalnym jest ks. prał. Antoni Sołtysik z Krakowa. Prezydium Krajowej Rady KSM odbywa już swą trzecią kadencję.
To, czy KSM rozwinie się jeszcze bardziej, by dorównać, a nawet przewyższyć liczbą, poziomem i zakresem działania Stowarzyszenia przedwojenne, zależy już od każdego z druhów i druhen – członków Stowarzyszenia. KSM ma wielką szansę spełnić pokładane w nim nadzieje. Cieszy się poparciem biskupów i wielką ofiarnością księży asystentów. Coraz bardziej wzrasta liczba zaangażowanych młodych, którzy są nadzieją Stowarzyszenia, Kościoła i Polski.
Co można robić w KSM-ie?
- Działalność turystyczna i sportowa:
- organizowanie pielgrzymek pieszych i autokarowych,
- organizowanie wycieczek krajowych i zagranicznych,
- prowadzenie klubów sportowych,
- organizacja turniejów i zawodów,
- organizowanie wycieczek rowerowych, rajdów górskich itp,
- organizowanie kolonii letnich, obozów wędrownych itp. Działalność kulturalno-oświatowa:
- prowadzenie wszelkiego typu kursów, np. tańca, językowych, kosmetycznych itp.,
- organizowanie wieczorków, spektakli teatralnych, recitali, koncertów muzyki rozrywkowej i klasycznej, piosenki religijnej,
- prowadzenie sklepików z wydawnictwami religijnymi i dewocjonaliami,
- prowadzenie bibliotek parafialnych,
- prowadzenie wypożyczalni kaset video (z filmami religijnymi i wszelkimi innymi, ale wartościowymi),
- organizowanie dyskotek i zabaw dla dzieci,
- prowadzenie klubo-kawiarni,
- organizowanie festynów, loterii,
- przeprowadzanie konkursów tematycznych – plastycznych, recytatorskich, fotograficznych, literackich itp.,
- udzielanie korepetycji,
- prowadzenie półkolonii. Działalność charytatywna:
- organizowanie wigilii, ewentualnie opłatka dla samotnych,
- organizowanie zbiórek ubrań dla ubogich (np. z okazji tygodnia miłosierdzia),
- pomoc żywnościowa dla rodzin biednych i wielodzietnych,
- przygotowanie paczek świątecznych dla najuboższych,
- odwiedziny dzieci w szpitalach i domach dziecka,
- praca z niepełnosprawnymi,
- wszelka pomoc na rzecz potrzebujących. Działalność religijna:
- przygotowanie liturgii Mszy Świętej (tj. komentarze, modlitwa wiernych, śpiew),
- przygotowanie innych nabożeństw (np. Droga Krzyżowa, adoracja, różaniec),
- prowadzenie spotkań modlitewnych dla wszystkich chętnych,
- apostolstwo poprzez własne gazetki (ścienne lub prasowe). Inne:
- prowadzenie biura komputerowego,
- spotkanie ze św. Mikołajem dla najmłodszych,
- kolędowanie,
- gry i zabawy dla dzieci z okazji Dnia Dziecka.